ความหมายของทรัพย์ และทรัพย์สิน

                                   คำว่า”ทรัพย์” และ “ทรัพย์สิน” นั้นมีความหมายต่างกัน ดังที่ปรากฏในนิยามที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๑๓๗ และ ๑๓๘  บรรพ ๑ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ซึ่งเป็นหลักทั่วไปที่ใช้กับกฎหมายแพ่ง หรือเอกชนที่ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน[1]

    ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๓๗ บัญญัติว่า”ทรัพย์ หมายความว่า วัตถุมีรูปร่าง”

                   มาตรา ๑๓๘ บัญญัติว่า “ทรัพย์สิน หมายความรวมทั้งทรัพย์ และวัตถุไม่มีรูปร่าง ซึ่งอาจมีราคาและอาจถือเอาได้”

               คำว่าทรัพย์และทรัพย์สินนั้น บุคคลธรรมดาจะเข้าใจเช่นใดหรือจะตกลงให้มีความหมายเช่นใดก็ตาม แต่ถ้าเป็นเรื่องที่จะต้องใช้กฎหมายบังคับแล้ว จะมีความกมายเป็นอย่างอื่นมิได้ นอกจากความหมายดังที่บัญญัติไวในมาตรา ๑๓๗ และ ๑๓๘ ดังกล่าวช้างต้น

                  เพื่อจะให้ได้ความหมายอันแท้จริงของคำว่ทรัพย์และทรัพย์สินจำเป็นที่จะต้องอ่านมาตรา ๑๓๗ และ ๑๓๘ ประกอบกันกล่าวคือ คำว่าทรัพย์ นอกจากจะหมายถึงวัตถุมีรูปร่างแล้ว ยังต้องเป็นวัตถุมีรูปร่างซึ่งอาจมีราคาได้ และอาจถือเอาได้ด้วยส่วนคำว่าทรัพย์สินนั้น หมายถึงวัตถุมีรูปร่างซึ่งอาจมีราคาได้ และอาจถือเอาได้ประการหนึ่ง และยังหมายถึงวัตถุไม่มีรูปร่างซึ่งอาจมีราคาได้ และอาจถือเอาได้อีกประการหนึ่งด้วย

               ที่ต้องนำมาตรา ๑๓๘ มาอ่านประกอบกับมาตรา ๑๓๗ ด้วยนั้นเพราะเหตุว่า มาตรา ๑๓๘ ได้ให้ความหมายของคำว่าทรัพย์สินไว้ว่า ต้องอาจมีราคาได้และอาจถือเอาได้ เมื่อทรัพย์ตามมาตรา ๑๓๗ ก็เป็นทรัพย์สินส่วนหนึ่ง ฉะนั้นทรัพย์จึงต้องเป็นวัตถุมีรูปร่างซึ่งอาจมีราคาได้และอาจได้เช่นเดียวกัน[2]

                             

---

[1] ศาสตราจารย์ศรีราชา เจริญพาณิช, “คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยทรัพย์สิน”, พิมพ์ครั้งที่ 4 (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2555 ), หน้า 19

[2] ศาสตราจารย์บัญญัติ สุชีวะ, “คำอธิบายกฎหมายลักษณะทรัพย์”, พิมพ์ครั้งที่ 12 ปรับปรุงโดย ไพโรจน์ วายุภาพ (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์เนติบัณฑิตยสภา, 2552 ), หน้า 3-4